بررسی دقت برآورد ترسیب کربن روی زمینی پلت (Acer velutinum Bioss.) در جنگل‌های هیرکانی با استفاده از روش‌های تخریبی و غیرتخریبی

 خشکسالی و بحران محیط زیستی ناشی از پدیده گرمایش زمین و تغییرات اقلیم یکی از مهم‌ترین چالش‌های عصر حاضر محسوب می‌شود. از آنجایی‌که جذب دی‌اکسیدکربن اتمسفر به‌عنوان مهم‌ترین عامل گرمایش زمین در اکوسیستم‌های جنگلی بسیار مهم است، برآورد صحیح ترسیب کربن در اجزای درختان یکی از راه‌حل‌های مهم برای برنامه‌ریزی و مدیریت بحران پیش‌رو است. در پژوهش پیش‌رو 20 درخت پلت (Acer velutinum Bioss.) با حداکثر چهار تکرار در طبقات قطری مختلف در جنگل‌های اشتروش چمستان انتخاب شدند و پس از قطع به دو قسمت تنه و تاج تقسیم‌بندی شدند. سپس چگالی ویژه و ضریب کربن بخش‌های مختلف آنها به‌دست آمد. برآورد روش غیرتخریبی ترسیب کربن از حاصل‌ضرب حجم بخش‌های مختلف (تنه، تاج)، چگالی ویژه و ضریب کربن به‌دست آمد. مدل‌سازی آلومتریک نیز با استفاده از روش توزین کلیه بخش‌های استحصال‌شده با استفاده از اندازه‌گیری ضریب خشکی هر بخش انجام شد. نتایج به‌دست‌آمده از آزمون تجزیه واریانس نشان داد که ضریب کربن اندازه‌گیری‌شده بین بخش‌های مختلف درخت معنی‌دار نبود، در صورتی‌که تغییرات چگالی ویژه بین تاج و بخش‌های پایینی و میانی تنه درختان معنی‌دار بود. مدل‌سازی آلومتریک نشان داد که مدل نمایی بازتبدیلی شامل قطر برابر سینه و قطر تاج به‌عنوان مدل بهینه با حداکثر دقت پیش‌بینی ترسیب کربن روی زمینی درختان پلت بود. برای مقایسه دقت برآورد روش‌های مذکور، نتایج به‌دست‌آمده از آزمون t جفتی بین مشاهدات و برآورد به‌دست‌آمده از روش غیرتخریبی نشان داد که برآورد ترسیب کربن روی زمینی (زی‌توده تنه + زی‌توده تاج) درختان پلت دارای عدم قطعیت زیاد و غیر قابل اعتماد بود. درمقابل، نتایج آزمون t جفتی بین خروجی‌های کلیه مدل‌ها و مشاهدات نشان داد که آلومتریک بهینه ترسیب کربن روی زمینی درختان پلت با حداکثر اعتماد دارای قطعیت برآورد بود.